Een aantal jaren geleden is er een schatting met een grove extrapolatie gedaan van het aantal zwerfkatten in Nederland. Dit varieerde toendertijd (2015) tussen de circa 135.000 en de 1.200.000! dieren. Oftewel, we weten het eigenlijk niet.
En nu 9 jaar later weten we het nog steeds niet. Zijn het er meer geworden? Zijn er nu minder? Is het aantal gelijk gebleven? En waar zijn al deze zwerfkatten? Blijven ze altijd in dezelfde buurt? Hoe oud wordt de gemiddelde zwerfkat? Allemaal interessante vragen, waar ik, en velen met mij, op dit moment geen antwoorden op weet.
Met zoveel zwerfkatten, hoe weet je dan of je een kat al 'geholpen' hebt?
Binnen de TNRC-methode zijn er verschillende manieren om dit vast te leggen. De meest voorkomende manier is het toepassen van een eartip bij geneutraliseerde dieren. Dit houdt in dat er een klein puntje van het oor afgehaald wordt. Dit gebeurt natuurlijk onder narcose en met adequate pijnstilling, zodat de kat er niets van merkt.
Ik weet de eerste eartip die ik uitvoerde nog, het was bij een hele wilde moederpoes. Haar kittens waren oud genoeg om de wijde wereld in te trekken en poes zou na castratie terug gaan naar haar vertrouwde omgeving. Een jaar later zag ik haar met eartip lopen en wist ik precies weer welke poes dat was. Ze zag er goed uit en ik kon haar dus in alle rust haar gang laten gaan, een geslaagde TNRC-actie.
En nu 9 jaar later weten we het nog steeds niet. Zijn het er meer geworden? Zijn er nu minder? Is het aantal gelijk gebleven? En waar zijn al deze zwerfkatten? Blijven ze altijd in dezelfde buurt? Hoe oud wordt de gemiddelde zwerfkat? Allemaal interessante vragen, waar ik, en velen met mij, op dit moment geen antwoorden op weet.
Met zoveel zwerfkatten, hoe weet je dan of je een kat al 'geholpen' hebt?
Binnen de TNRC-methode zijn er verschillende manieren om dit vast te leggen. De meest voorkomende manier is het toepassen van een eartip bij geneutraliseerde dieren. Dit houdt in dat er een klein puntje van het oor afgehaald wordt. Dit gebeurt natuurlijk onder narcose en met adequate pijnstilling, zodat de kat er niets van merkt.
Ik weet de eerste eartip die ik uitvoerde nog, het was bij een hele wilde moederpoes. Haar kittens waren oud genoeg om de wijde wereld in te trekken en poes zou na castratie terug gaan naar haar vertrouwde omgeving. Een jaar later zag ik haar met eartip lopen en wist ik precies weer welke poes dat was. Ze zag er goed uit en ik kon haar dus in alle rust haar gang laten gaan, een geslaagde TNRC-actie.
In sommige gevallen worden foto's gemaakt van de katten die geneutraliseerd teruggezet worden en deze worden dan per locatie bewaard. Dit wordt al direct interessant zodra er meerdere zwarte katten bij zijn!
Chippen
Een andere optie is chippen. Het nadeel is dat je een chip alleen van dichtbij kunt uitlezen en dat je daar een chipreader voor nodig hebt. Daarnaast moeten de gegevens via een computersysteem (een databank) opgevraagd worden. Dus je zult altijd eerst de kat moeten vangen alvorens je erachter kunt komen of de kat al onvruchtbaar is.
Dat is een flink nadeel ten opzichte van de eartip die vanaf een flinke afstand goed te zien is. Er is geen speciale apparatuur voor nodig en in principe kan iedereen hem zien. Het lijkt een prima, waterdicht systeem. Ik zeg bewust 'lijkt', want in sommige delen van het land worden zwerfkatten nog altijd afgeschoten. Een eartip kan dan als een soort vrijbrief gezien worden om een dier te doden. Dit is natuurlijk voor de kat zeer onwenselijk en ontzettend zonde van de enorme inzet van alle TNRC-organisaties die het beste met de katten voor hebben.
Misschien is de keuze niet: óf eartippen, óf chippen, maar gewoon allebei doen! Wettelijk gezien is hiervoor ook de mogelijkheid. Chippen en eartippen vallen allebei onder het ingrepenbesluit en het identificeren. Per dier mogen er maximaal 2 identificerende ingrepen gedaan worden. Zeker nu de chipplicht voor katten ook steeds dichterbij komt, is het wat mij betreft geen vrijblijvende keuze meer om zwerfkatten wel of niet te chippen.
Er zou een soort database van de zwerfkatten opgezet kunnen worden, zodat er meer gegevens over de zwerfkattenpopulatie verzameld kunnen worden. Ik denk dat we op deze manier veel kunnen leren over 'onze' zwerfkatten. Helaas is het op dit moment niet voor alle organisaties een optie , gewoon omdat de financiële middelen hiervoor ontbreken..
Als in ieder geval de huiskatten allemaal gechipt en geregistreerd zouden worden, zou dit al veel ellende voor mens en dieren voorkomen. De eigenaar zou dan altijd achterhaald kunnen worden, gevonden/zwervend aangetroffen katten hoeven dan niet of minder lang in het asiel te verblijven en het voorkomt dat dieren zwerfdieren worden... Een win-win situatie zou ik zeggen!
Dierenarts Michelle van Leeuwen
Algemeen bestuurslid - Veterinaire zaken
